تحولات جدید در مسئله اوکراین و تاثیر آن بر وضعیت روسیه
کلیسای ارتدوکس و تحولات آن در وضعیت منطقه دریای سیاه
در حرکتی جدید کلیسای ارتدوکس اوکراین اعلام استقلال از اسقف نشین مسکو نموده و این بدین معناست که تمامی زمینها و ثروت کلیسای ارتدوکس روسی در سرزمین های اوکراین تحت حاکمیت ملی دولت اوکراین و کلیسای اوکراین قرار می گیرد. به سخن دیگر، کلیسای ارتدوکس روسی به مانند کلیسای رم مبتنی بر نوعی ایده جهان وطنی است و این ایده به کلیسای ارتدوکس روسی این امکان را می دهد که فراسوی مرزهای روسیه اِعمال حکم کند ولی الان که اختلافات روسیه و اوکراین و ورود آمریکا و اتحادیه اروپا به این نزاع و تنگ کردن حلقه محاصره نظامی و اقتصادی در مرزهای روسیه، این حرکت دینی از سوی کلیسای اوکراین تبعاتی فراتر از یک حرکت دینی خواهد داشت. به عنوان مثال، امروز اسقف نشین کلیسای ارتدوکس کنستاتینوپل (استانبول) حرکت استقلال طلبانه کلیسای اوکراین را تایید کرده و آن را به رسمیت شناخته است و این حرکت به نوبه خود موجب گردیده است که پاتریارک مسکو تمامی روابط دیپلماتیک و دینی خود را با اسقف نشین استانبول قطع کند. حال این چه پیامدهایی می تواند داشته باشد؟ به نظرم جنگ در اوکراین وارد فاز جدیدی خواهد شد که در آن احساسات مذهبی در کنار احساسات ملی و ضد روسی بسیج خواهد شد. همانطور که بسیاری از کارشناسان مطلع هستند، ارتباطات تاریخی بین مردمان روسیه و اوکراین بسیار عمیق بوده است ولی اختلافات داخلی و ورود شرکت های فراملیتی و استراتژیهای آمریکا و اروپا موجب گشته است که علیرغم مشترکات دینی و زبانی و فرهنگی و قومی و تاریخی بین روسهای روسیه و روسهای اوکراین وضعیت منطقه در حول دریای سیاه و فراتر به سمت جنگی تمام عیار هدایت شود. حال باید دید اضافه شدن بعد دینی بر این نزاع چه تاثیرات عملی در کوتاه مدت بر منطقه خواد گذاشت.